ÇİN'İN YENİ JEOPOLİTİK GİRİŞİMİ; TUNA PROJESİ

Sosyal Medyada Paylaş!

Çin, mal sevkiyatını hızlandırmak amacıyla Yunanistan ile Orta Avrupa'yı Balkanlar üzerinden birbirine bağlamak için Adalar Denizi'nden Tuna nehrine uzanan bir kanal ticaret yolu inşa etmeyi düşünüyor. 

Çin'in bu yeni girişimi, Çin'in Afrika, Asya ve Avrupa'ya giden ticaret yolları boyunca altyapı açığını kapatmak için 3 trilyon dolarlık Kuşak ve Yol girişiminin bir parçası olacak. Tuna Projesi ile Çin küresel ticaret rotaları üzerinde yeni alternatifler yaratarak ekonomik ağırlığını ve diplomatik etkileşimini de artırmayı hedefliyor. Çin, COSCO aracılığıyla Yunanistan'ın ana limanı olan Pire Limanı'na sahip olarak zaten Akdeniz'de güçlü bir dayanak oluşturmuştur. COSCO, Pire Limanı'nı Avrupa'nın en önemli limanı olarak belirlemiştir ve tesislerini genişletmek için yüz milyonlarca Euro'luk yatırım yapmaktadır. Kanal projesinin gerçekleştirilmesi Doğu Akdeniz üzerinden doğrudan Avrupa’nın merkezine oradan Kuzey Denizi, Baltık Denizi ve Karadeniz’e giden bir ulaşım koridoru oluşturacaktır. Bu koridor, batıda Cebelitarık Boğazı’nı, doğuda da Türk Boğazları’nı by-pass edecektir. (Bu koridor Türk Boğazları’na göre 900 km daha kısadır.) Bu durum ise bölgedeki jeopolitik dengeleri temelinden sarsacaktır. Özellikle Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki jeopolitik nüfuzunun azalmasına, buna karşılık Yunanistan’ın jeopolitik gücünün artmasına ve denizcilik merkezi olmasına neden olacaktır. Bu da Türkiye ile Yunanistan arasında var olan Ege ve Doğu Akdeniz’deki deniz jeopolitiği mücadelesini artıracaktır. 

Proje, Çin tarafından Kuşak ve Yol Girişimi’nin bir parçası olarak, Yunanistan ile Orta Avrupa’yı Balkanlar üzerinden birbirine bağlamak amacıyla Adalar Denizi’nden Tuna Nehri’ne uzanan bir kanal olarak planlanmaktadır. Kanal, Avrupa’nın ikinci en uzun nehri olan Tuna ile Yunanistan’ın Kuzey Adalar Denizi kıyısında yer alan Selanik Limanı arasında dikey bir bağlantı yolu olarak gerçekleştirilmek istenmektedir. Kanal için planlanan projede nehirler genişletilerek büyük yük gemilerinin geçişi sağlanacaktır. Kanal projesinin geliştirilmesi için Çin ile Yunanistan, Kuzey Makedonya, Sırbistan gibi Balkan Devletleri ve Orta Avrupa Devletleri arasında bir dizi andlaşmanın yapılması gerekmektedir. Bu andlaşmalar bölge ülkelerinin dış politika tercihlerini doğrudan etkileyecek türde olacaktır. Bu kanal projesiyle Çin’in elde etmek istediği pek çok fayda bulunmaktadır. Başta, Balkan ve Orta Avrupa’daki ülkeleri ile olan ticaretinin daha hızlı, daha ucuz ve daha az nakliye maliyetiyle sağlanacak olmasıdır. Akdeniz'i Tuna'ya bağlama fikri aslında 1840'lara kadar uzanıyor. 1907'de Amerika Birleşik Devletleri, bu projeyi inşa etme olasılığını görmek için bir mühendislik komisyonu kurmuştu.