KIZILDENİZ'DEKİ STRATEJİK ADA: TİRAN

Sosyal Medyada Paylaş!

ABD Başkanı Biden'ın Suudi Arabistan ziyaretinde bölgesel işbirlikleri ve askeri ilişkilerin yanında jeo-politik konularda gündemdeki yerini aldı. Suudi Arabistan'ın Mısır egemenliğinden aldığı Tiran Adası da bu jeo-politik meselelerin başında geliyordu. Tiran Adası (Arapça: جزيرة تيران‎‎; Cezire Tiran), Tiran Boğazı'nda Suudi Arabistan'ın kontrolünde olan ve herhangi bir yerleşimin olmadığı bir adadır.[1] Ada Sanafir Adası'nın hemen yanında yer almaktadır. Adanın yüzölçümü 88 km²'dir. 9 Nisan 2016 tarihinde Mısır tarafından bir sınır anlaşması ile Tiran ve Sanafir adalarını Suudi Arabistan'a devredilmesine karar verildi. Ancak anlaşmanın Temsilciler Meclisi'nde onaylanması gerekiyordu ve Mısır yargısı tarafından da iptal edilmişti. Mısır Yüksek İdare Mahkemesi 2017 başında aldığı karar ile Suudi Arabistan ile yapılan antlaşmanın geçersiz olduğuna ve söz konusu adaların Mısır toprağı olduğuna ve herhangi bir nedenle başka ülkeye devredilemeyeceğine hükmetmişti. Tüm bu yaşanan süreçle birlikte Suudi Arabistan'ın adaya yönelik sahiplenme ve egemenlik kurma faaliyetleri de artmış durumda.

Barış gücü olarak adaya konuşlanan ABD askerinin bölgeyi terk edeceğini belirten ABD Başkanı Joe Biden'ın bu kararıyla birlikte adanın Suudi Arabistan egemenliğine tam manasıyla devredilmesi uluslararası arenada da güçlü bir destek buldu. Riyad, adayı Mısır'dan geri almasından sonra kendisini askeri bir üsten ekonomik bir üsse dönüştürmek istediği için bu talepte bulundu. Buna karşılık Suudi Arabistan, uluslararası deniz yollarına hâkim olduğu için stratejik açıdan önemli bu bölgenin egemenliğini koruma sorumluluğunu üstleniyor. İki yıl önce İsrail uçaklarının diğer su yolları ve bölgesel hava sahaları gibi Suudi Arabistan hava sahasından geçebileceğinin duyurulması gibi bu deniz yollarından İsrail dahil tüm ülkelerin gemilerinin geçişine izin veriliyor.