Türk Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi, Rusya-Ukrayna Krizi Bağlamında Montrö başlıklı bir infografik çalışması hazırladı. Merkez ASAM TÜRK DEGS Başkanı Doç. Dr. Cihat Yaycı'nın Merkez ASAM TÜRK DEGS Başkanı Doç. Dr. Cihat Yaycı'nın ifade ettiği gibi Montrö'nün asıl amacının Rusya'nın Güneye inmesinin önlenmesi olduğunu belirtti.
MONTRÖ'NÜN ASIL AMACI RUSYA'NIN GÜNEYE İNMESİNİ ÖNLEMEKTİR
Montrö'nün en önemli özelliği tek sıcak denizi olan Rusya'nın Karadeniz'de üstlenmesinin önlenmesi ve Karadeniz'den Akdeniz'e ve Atlantik'e güç aktarımının sınırlandırılmasıdır.
Montrö iki taraflıdır. Montrö Rusya'nın Güneye inmesini önlemek asıl amacı/sınırlandırmak ve diğeri de dışarıdan birtakım devletlerin Karadeniz'e girişini engellemektir. Karadeniz çok dar bir denizdir. Hiçbir aklı başında devlet kriz, gerginlik ve savaş durumunda hiçbir değerli gemisini o dar alana sokmaz. Dar alana soktuğu an çok basit hedef olur.
BU SORUN UKRAYNA İLE RUSYA ARASINDA BİR SORUN
Montrö Sözleşmesi’nin 19. maddesi Türkiye’nin savaşta taraf olmadığı, savaşan olmadığı durumunda ki durum o ve kendisinin de savaşa yakın tehdit altında bulunmadığını hissettiği durumda -biz hissetmiyoruz çünkü bu sorun Ukrayna ile Rusya arasında bir sorun.- savaşan devletlerin gemileri hariç olmak üzere diğer devletlerin savaş gemilerinin geçişine Montrö engel değildir.
TÜRKİYE SAVAŞAN TARAFLARA İZİN VERMEME POZİSYONU ALIR
Türkiye'nin savaşan tarafların gemilerini geçirmeme hakkı vardır. Ancak önceden orada bulunan ve üslerine dönmek isteyen gemilere müsaade etmek durumundadır. Türkiye, kararını kendisi vermek durumundadır.
TÜRKİYE ARABULUCULUK ROLÜNÜ ÜSTLENMEMİŞ, TÜRKİYE ARABULUCU OLMAYI TEKLİF ETMİŞTİR
Türkiye teklif etti, ancak henüz fiili bir gelişme olmadı. Türkiye'yi eleştirmeleri ya da Türkiye'ye olumsuz bir şekilde yaklaşmalarının söz konusu olamayacağını düşünüyorum. Eğer olursa zaten onlar uluslararası hukuka uymamış olurlar. Zaten Montrö Sözleşmesi'nin hükümleri açıktır. Türkiye'de bu Montrö Sözleşmesi'nin hükümleri çerçevesinde kendisine tanınan inisiyatifi kullanmak mecburiyetindedir. Yetkiyi kullanmak mecburiyetindedir. Bunu göz ardı edersen Montrö çöker.
YAYCI'NIN KALEMİNDEN: "SORU VE CEVAPLARLA MONTRÖ; NEDİR, NE DEĞİLDİR?"
Konunun detaylarına bakmak ve sorularına cevap bulmak isteyenlere, Cihat Yaycı'nın yeni yayımlanan ve kendisine ait tüm gelirlerini TÜRK DEGS'e bağışladığı "Soru ve Cevaplarla Montrö, Nedir? Ne Değildir?" isimli kitabını okumalarını tavsiye ederiz.
İŞTE TÜRK DEGS TARAFINDAN YAYINLANAN RUSYA-UKRAYNA KRİZİ BAĞLAMINDA MONTRÖ İNFOGRAFİĞİ;
MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ HÜKÜMLERİNE GÖRE TİCARET VE SAVAŞ GEMİLERİNİN GEÇİŞ REJİMİ NASIL OLMALI?
Merkez, Rusya-Ukrayna Krizi Bağlamında Montrö İnfografiği paylaşımının ardından konunun detaylarına ilişkin tavsiye edilen, Doç. Dr. Cihat Yaycı'nın kaleminden “Soru ve Cevaplarla Montrö; Nedir, Ne Değildir?" eserinde yer alan şekliyle Montrö Boğazlar Sözleşmesi hükümlerine göre ticaret ve savaş gemilerinin geçiş rejimlerine ilişkin akış diyagramlarını da paylaştı.
MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ HÜKÜMLERİNE GÖRE TİCARET GEMİLERİNİN GEÇİŞ REJİMİ;
MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ HÜKÜMLERİNE GÖRE SAVAŞ GEMİLERİNİN GEÇİŞ REJİMİ;
