Fener Rum Ortodoks Metropolitliği’nin Ekümeniklik İddiasına Karşı Çıkış
(E) Büyükelçi Tugay ULUÇEVİK
Günlük gazetelerimizin birinin 27 Mart 2024 tarihli nüshasında tam sayfa ve Türkçe ve İngilizce olarak Ukrayna Ortodoks Kilisesi’nin Vekili sıfatıyla “Robert Amsterdam, DANIŞMAN – UKRAYNA ORTODOKS KİLİSESİ” imzasını taşıyan bir yazı veya açık mektup yayınlandığını gördüm.
Başlıkta hitap ve adres bölümünde şunlar kayıtlıdır:
“Patrik Cenapları, Ekümenik Patrik, 342 20 Fener-Haliç, İstanbul, Türkiye.
27 Mart 2024
Saygıdeğer Zat-ı Âliniz”
İngilizce metinde ise “Türkiye” yerine “TURKEY” yazılmıştır.
Yazının veya açık mektubun muhtevası üzerinde duracak değilim. İlgilenenler gazeteye bakabilirler.
Adreste “Ekümenik Patrik” sıfatına yer verilmiştir.
Fener Run Ortodoks Patrikhanesi hakkında “Ekümenik” sıfatının, unvanının kullanılmasına Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin mevzuatı cevaz vermez.
Patrikhane’nin Türkiye’de İstanbul’da kalmasına sadece Ortodoks Rum azınlığın dini ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla Devletimiz tarafından izin verilmiştir. Patrikhane Türk yasalarına tabî bir din müessesesidir.
Konu incelenir ve değerlendirilirken Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2005/10694 (E) – 2007/5603 (K) sayılı kararı öncelikle dikkate alınmalıdır. Anılan karar Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin “ekümenik sıfatının bulunmadığına” dairdir.
Patrikhane ile ilgili olarak “Ekümenik” sıfatının arkasına gizli sakim emel ve hedefler vardır.
Bu olgular ve düşünceler ışığında içinde Fener Rum Ortodoks Patriği’ne “Ekümenik Patrik” şeklinde bir hitabı içeren yazının veya açık mektubun bir Türk gazetesinde yayınlanmasını yadırgamakta ve sakıncalı bulmaktayım.
Türkiye’den veya yabancı ülkelerden herhangi bir Müslüman din adamı veya dinî kurum veya kuruluş “Batı Trakya Türk Azınlığı Danışma Kurulu (BTTADK) Başkanı ve Gümülcine Müftüsü Sayın İbrahim Şerif’e” ve/veya “İskeçe Müftüsü Sayın Mustafa Tarampa’ya” hitaben bir açık mektup yazsa ve bu mektubun Yunan gazetelerinde yayınlanmasını rica etse ve yayını bedelini ödeyeceğini belirtse, bu mektup yayınlanır mı? Kesin cevabım “hayır” olacaktır.
Çünkü Yunanistan Devleti Batı Trakya’da bir “Türk Azınlığı” bulunduğunu kabul etmez. Atina’ya göre Batı Trakya’daki Azınlık çeşitli “Müslüman” unsurlardan oluşan bir Azınlık’tır.
Bundan başka, Batı Trakya Türk Azınlığı’nın kendi Müftülerini seçmesini Yunan Devleti kabul etmez. “Seçilmiş” Müftüleri tanımaz. Müftüleri Yunan Devleti kendisi atar ve atadıkları kukla müftülerin yaptıkları muamelelere hukukî değer ve sonuç atfeder.
Bu açıdan da belirttiğim hitapları içeren bir mektubu Yunan gazeteleri yayınlamazlar.
Bir ülke ile dost olmak, dostluk ilişkisi kurma istemek dış politikamızın genel veya belirli bir ülkeye münhasır temel ilkelerinden, belirlenmiş ilkeli politikalardan vazgeçmeyi gerektirmez.
İstanbul Fatih Kaymakamlığının 15 Ağustos 2022 tarihinde yaptığı “Fener Rum Patrikhanesinin ‘ekümeniklik’ İddiasına İlişkin Basın Açıklaması’nın metni mevzu hakkında aydınlatıcıdır. http://fatih.gov.tr/fener-rum-patrikhanesinin-ekumeniklik-iddiasina-iliskin-basin-aciklamamiz
Ayrıca konuya ilgi duyanların Dr. Gözde Kılıç Yaşın’ın kaleme aldığı “Fener Rum Patrikhanesi’nin Hukukî Statüsü” başlıklı makaleyi okumalarını tavsiye ederim.