Asıl adı Alâeddin Ali, babasının adı Muhammed olan Ali Kuşçu, XV. yüzyılın Türk-İslam aleminin önde gelen bilim insanlarından biridir. Matematik, dil bilimi ve astronomi alanlarında oldukça önemli eserler kaleme alan Ali Kuşçu’nun doğum yeri ve zamanına dair net bir bilgi yoktur. XV. Yüzyılda Semerkant’ta doğduğu düşünülmüştür. Babası, Timurluların önemli hükümdarı Uluğ Bey’in doğancıbaşısı olması hasebiyle “kuşçu” lakabını almıştır. Uluğ Bey, Gıyaseddin Cemşid ve Kadızade-i Rumi’den ders alan Ali Kuşçu, Uluğ Bey’in öldürülmesinin ardından Semerkant’tan ayrılmış ve Akkoyunlu Devleti’nin hükümdarı olan Uzun Hasan’ın himayesine girmiştir. Akkoyunlu Devleti’nde hizmet ederken Uzun Hasan tarafından Osmanlı Devleti’ne elçi olarak gönderilmiştir. Osmanlı Devleti topraklarına geldiğinde II. Mehmet ile görüşmüş, bu görüşmenin ardından Tebriz’e geri dönmüştür. Bir süre sonra II. Mehmet’in daveti üzerine İstanbul’a gelmiş ve Osmanlı Devleti’nde hizmette bulunmuştur. Timurlular döneminde Semerkant’ta yetişen, Akkoyunluların ardından Osmanlı Devleti’ne gelen Ali Kuşçu, burada astronomi ve matematik biliminin canlanmasını sağlayarak büyük bir ün kazanmıştır. Osmanlı medreselerindeki eğitimin düzenlenmesine katkıda bulunmuş, eğitimin yüksek düzeylere taşınmasını sağlamıştır. Yetiştirdiği öğrencileri ve bilime yaptığı katkılar ile kendinden sonra gelecek nesillere yol gösterici olmuştur.
Osmanlı Devleti’ne geldiğinde dönemin padişahı II. Mehmet tarafından Ayasofya Medresesi’ne müderris olarak tayin edilmiştir. Burada astronomi ve matematik alanında çalışmalar yapmıştır. Semerkant’taki rasathanede Uluğ Bey ile yaptığı gözlemlerin de etkisiyle İstanbul’un daha önce belirlenen 60 derecelik değerin 59 derece, enlemin ise 41 derece 14 dakika olduğunu belirlemiş, çeşitli güneş saatleri yapmış, aynı zamanda ayın ilk haritasını çıkaran kişi olmuştur. 15 Aralık 1474 tarihinde İstanbul’da vefat eden Ali Kuşçu, Eyüp Sultan Türbesi civarına defnedilmiştir. Birçok alanda araştırmalar yapan Ali Kuşçu’nun eserlerinden bazıları şunlardır: Risâle fi’lhey’e, Risâle fi’l-hisâb, er-Risâletü’l-fethiyye, er-Risâletü’l-Muhammediyye, Risâle-i Kusûr, eş-Şerhu’l-cedid ‘ale’t-Tecrîd. Risâle fî Hall el-Eşkâl el- Mu’addil li’l Mesîr adlı eserini Uluğ Bey’e takdim etmiştir. Er-Risâletü’l-Muhammediyye adlı matematik eserini de II. Mehmet’e takdim etmiştir. II. Mehmet, Uzun Hasan ile yapacağı muharebeye Ali Kuşçu’yu da götürmüş, II. Mehmet’in Uzun Hasan’a karşı galibiyet kazanması üzerine Risale-i Fethiyye’yi yazmış ve II. Mehmet’e ithaf etmiştir. Astronomi alanında en büyük eserlerinden biri Risâle fi’lhey’e (Astronomi Risalesi), matematik alanındaki önemli eseri ise Risâle fi’l-hisâb (Aritmetik Risalesi) olarak kabul edilmiştir. Er-Risâletü’l-fethiyye adlı eserinde gök cisimlerinin yere olan uzaklığını belirlemiş, yerkürenin eğikliğine dair hesaplama yapmıştır. Bu hesaplama günümüz modern astronomi verilerine oldukça yakın bir değer olarak kabul edilmiştir.
Türk-İslam alimleri arasında astronomi ve matematik alanında oldukça önemli bir yere sahip olan Ali Kuşçu, Osmanlı Devleti’nin astronomi ve matematik alanında ilerlemesini sağlayan kişilerden biridir. Aynı zamanda kaleme aldığı eserlerinin bazılarının ders kitabı olarak okutulması bilim dünyasındaki yerini gösteren önemli bir unsurdur.
