Trump gözünü Süveyş Kanalı’na dikti
ABD Başkanı Donald Trump Cumartesi günü, Amerikan ticari ve askeri gemilerinin Panama ve Süveyş kanallarından serbest geçişi için çağrıda bulunarak, dışişleri bakanına “derhal ilerleme kaydetme” görevi verdi.
Trump sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada “Askeri ve ticari Amerikan gemilerinin Panama ve Süveyş kanallarından ücretsiz olarak geçmesine izin verilmelidir.” diye yazdı.
Her iki rotanın da ABD olmadan var olamayacağını iddia eden Trump, Dışişleri Bakanı Marco Rubio’dan durumu derhal halletmesini istediğini söyledi.
Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino, Trump’a doğrudan atıfta bulunmadan Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Panama Kanalı geçiş ücretlerinin, ticaret rotasını denetleyen özerk bir yönetim organı olan Panama Kanalı Otoritesi (ACP) tarafından düzenlendiğini vurguladı.
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, bu ayın başlarında Panama City’yi ziyaretinde, ABD’nin savaş gemilerinin kanaldan “öncelikli ve ücretsiz” geçebilmesini sağlayacak bir anlaşma peşinde olduğunu söylemişti.
ABD ve Çin, Panama Kanalı’nın en büyük kullanıcıları arasında yer alıyor.
ABD-İran nükleer müzakereleri nasıl ilerliyor, bir sonraki oturum ne zaman?
Umman Dışişleri Bakanı Bedir el Buseydi, Tahran’ın nükleer programı ile ilgili ABD-İran müzakerelerinin önümüzdeki hafta bir başka üst düzey toplantıyla devam edeceğini açıkladı ve ön tarih olarak 3 Mayıs’ı verdi.
Tahran ile Washington arasında dolaylı müzakerelerin üçüncü turu, ABD’nin Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Winttkow ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi’nin başkanlığında dün, Cumartesi günü Umman’ın başkenti Muskat’ta gerçekleşti.
Umman Dışişleri Bakanı El Buseydi, bu müzakerelerin karşılıklı saygı ve sürdürülebilir taahhütlere dayalı bir anlaşma ile sonuçlanmasını umduğunu belirtti.
Umman’da yapılan yeni müzakere turu, İran’ın nükleer programı konusunda bir anlaşmaya varılabileceğine dair iyimserliği güçlendirdi.
Dört saat süren görüşmelerin ardından bir ABD’li yetkili, son turun iyi ve yapıcı geçtiğini ve anlaşmaya doğru daha fazla ilerleme kaydedildiğini söyledi, ancak ayrıntılara girmedi.
Arakçi de bu turun en ciddi tur olduğunu, daha fazla detaya girildiğini ve yaptırımların kaldırılması karşılığında ülkesinin nükleer programı konusunda güven inşa etmek için sinyaller verilmesinin görüşüldüğünü söyledi.
İran devlet televizyonuna konuşan kaynaklar, “Müzakereler çok ciddi ve teknik… Hem ana konularda hem de ayrıntılarda hala anlaşmazlıklar var” dedi ve her iki tarafın da ciddiyet ve kararlılık gösterdiğini, ancak “müzakerelerin başarısı konusunda iyimserliğimizin çok ihtiyatlı olduğunu” belirtti.
Bu toplantılar Umman’ın arabuluculuğunda gerçekleştiriliyor. önceki iki tur dolaylı müzakerelerin ilki 12 Nisan’da Muskat’ta, ikincisi 19 Nisan’da Roma’da gerçekleştirildi ve uzmanlar düzeyinde İran’ın uranyum zenginleştirme ve ABD’nin Tahran’a uyguladığı yaptırımların kaldırılması gibi teknik konular ele alındı.
Anlaşmazlık noktası
Reuters, müzakerelere yakın bir İranlı yetkiliye atıfta bulunarak, Tahran’ın füze programının müzakerelerin önündeki en büyük engel olduğunu ve uranyum zenginleştirmesinden ziyade, füze programının müzakerelerin önündeki en büyük engel olduğunu söylediğini aktardı.
Yetkili, İranlı müzakerecilerin Roma’dan, ABD’nin İran’ın uranyum zenginleştirme programını tamamen sonlandırmayacağı ve zenginleştirdiği tüm uranyumu teslim etmeyeceği yönündeki tutumunu kabul ettiğine ikna olarak ayrıldıklarını, ancak füze programının halen önemli bir anlaşmazlık noktası olduğunu belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio bu hafta, İran’ın anlaşma uyarınca uranyum zenginleştirmeyi tamamen durdurması ve tek faal nükleer santrali olan Buşehr’de ihtiyaç duyduğu zenginleştirilmiş uranyumu ithal etmesi gerektiğini söyledi.
Batı ülkeleri, İran’ın uranyum zenginleştirme programının nükleer savaş başlığı üretmesine yol açacağından endişe duyuyor ve Tahran’ın nükleer savaş başlığı taşıyabilecek bir balistik füze geliştirmeye çalıştığından da endişelerini dile getiriyor.
İran ise nükleer programının sadece elektrik üretimi ve diğer sivil amaçlara yönelik olduğunu ve uranyumu bu amaçlarla yakıt olarak kullanmak için zenginleştirdiğini söylüyor.
İran’daki liman patlamasında en az 18 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı
İran’ın güneyindeki Bender Abbas limanında dün meydana gelen büyük patlamada en az 18 kişi öldü, 750 kişi yaralandı.
İran resmi haber ajansı, İçişleri Bakanlığı’na dayandırarak bu bilgiyi teyit etti.
İran yönetimi, patlamanın depolanan kimyasallarla bağlantılı olabileceğini söyledi.
İran İçişleri Bakanı İskender Mumini, İran medyasına verdiği demeçte, itfaiye ekiplerinin şiddetli rüzgara rağmen yangını söndürme çalışmalarını sürdürdüğünü, altı kişinin halen kayıp olduğunu söyledi.
Patlamanın nedeni henüz açıklanmadı. Hükümet sözcüsü Fatıma Muhacirani, patlamaya neyin sebep olduğunun belirlenmesi için biraz zaman gerekeceğini, “ancak şu ana kadar belirlenen tek şey, limanın bir köşesinde muhtemelen patlayan kimyasallar içeren konteynerlerin depolandığı” olduğunu söyledi.
Muhacirani, “Ancak yangın söndürülene kadar nedenini tespit etmek zor” diye ekledi.
İran Ulusal Petrol Rafinerisi ve Dağıtım Şirketi, limandaki patlamanın “o bölgedeki şirketle bağlantılı” rafineriler, yakıt tankları veya petrol boru hatlarıyla ilgisi olmadığını açıkladı. Bu açıklama, İran resmi medyasının limanda bir yakıt tankeri “bilinmeyen nedenlerle patladı” diye haber geçmesinin ardından geldi.
Olay üzerine İranlı yetkililer, “hava kirliliğinde önemli artış” nedeniyle Bender Abbas şehrinde olağanüstü hal ilan etti.
İran Sağlık Bakanlığı, halk sağlığını korumak için sağlık ekiplerini seferber etti ve acil durum önlemleri aldı.
İran devlet medyasına göre, vatandaşlara evlerinde kalmaları, açık havaya çıkmaktan kaçınmaları ve pencereleri kapalı tutmaları tavsiye edildi.
Mehr haber ajansı tarafından yayınlanan bir videoda, limandaki bir depoda meydana gelen patlamanın anı güvenlik kamerası görüntüleriyle gösterildi. Diğer görüntülerde, patlamanın yol açtığı yangının olduğu bölgeye helikopterlerin su attığı görülüyor.
Devlet medyasına göre, patlamanın enkazı geniş bir alana yayıldı ve liman kompleksindeki birçok bina ağır hasar gördü. Birkaç kilometre çapındaki bölgedeki evler ve araçlar ciddi hasar gördü.
Bazı haberlerde, yıkılan binaların altında insanların kaldığı ifade edildi.
Bölge valisi Muhammed Aşuri Tazyani, yaralıların Bender Abbas tıp merkezlerine nakledildiğini söyledi.
Devlet medyasına göre liman kapatıldı ve denizcilik faaliyetleri askıya alındı.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, olayın nedenlerinin araştırılması için talimat verdi ve X’te, içişleri bakanının “kazanın boyutlarını incelemek” için bölgeye gönderildiğini yazdı.
Pezeşkiyan, “ilk raporları aldıktan ve olayın olası nedenlerini analiz ettikten sonra”, “gelecekte bu tür olayların tekrarlanmasını önlemek” için mümkün olan en kısa sürede “patlamanın nedenlerinin kapsamlı bir değerlendirmesinin” yapılması gerektiğini vurguladı.
Devlet yayın organı IRIB, patlamanın limanın kimya ve kükürt bölgesinde meydana geldiğini söyledi.
Olay İran’da şok etkisine neden oldu ve İran devlet televizyonu Press TV’de birçok kişinin yaralılar için kan bağışında bulunmak üzere bir sağlık merkezinde sıraya girdiği görüntüler yayınlandı.
Şahid Recai bölgesi, yaklaşık 5900 dönüm bir alana yayılan büyük bir konteyner nakliye alanı. Petrol ve genel nakliye dahil olmak üzere yıllık 70 milyon ton yük bölgeden geçmekte.
Söz konusu alanın yaklaşık 500.000 metrekare depo ve 35 nakliye rıhtımı bulunmaktadır.
Rusya Kursk’u tamamen geri aldığını açıkladı, Kuzey Kore askerlerine övgüde bulundu
Rusya, Ukrayna ordusunun sürpriz bir karşı saldırıyla Rus topraklarına girmesinden sekiz ay sonra, kuşatma altındaki Kursk bölgesini tamamen geri aldığını açıkladı, ancak Ukraynalı yetkililer çatışmaların devam ettiğini ileri sürerek bu iddiayı reddetti.
Rusya Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov, Cumartesi günü Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile yaptığı video konferansta, Rus birliklerinin Ukrayna kontrolündeki Kursk’taki son köy olan Gornal’ı kurtardığını söyledi.
Putin, Gerasimov’a “Kiev rejiminin macerası tamamen başarısız oldu” dedi.
Ukrayna ordusu, askerlerinin hala Kursk’un bazı bölgelerinde operasyon sürdürdüğünü belirterek bu iddiayı hızlı bir şekilde yalanladı.
Ukrayna Genelkurmay Başkanı Telegram’da yaptığı açıklamada, “Düşmanın Ukrayna askerlerinin ‘yenilgisi’ hakkındaki açıklamaları propaganda hilelerinden ibarettir” dedi.
Ancak, Rus güçlerinin son aylarda istikrarlı ilerleme kaydettiği bölgedeki Ukrayna’nın savaş alanı hakimiyetinin “zor” olduğunu kabul etti.
Kiev, Putin’in Şubat 2022’de tam ölçekli işgal emrini vermesinden bu yana Ukrayna’nın doğu ve güney bölgelerinin bir kısmını ele geçiren Rusya ile gelecekteki barış görüşmelerinde koz olarak kullanmak için Kursk’taki topraklarını elinde tutmaya çalışmıştı.
Moskova, Kuzey Kore askerlerinin “kahramanlığını” övdü
Rusya’nın ilerleyişini duyuran Gerasimov, Ruslarla birlikte savaşan Kuzey Kore askerlerine de övgüde bulundu.
Bu, Moskova’nın Kuzey Kore askerlerinin çatışmadaki rolünü ilk kez resmi olarak kabul etmesi oldu.
Gerasimov, Kursk’taki Kuzey Koreli askerlerin “kahramanlıklarını” överek, “Ukrayna silahlı kuvvetleri grubunun yenilmesinde önemli yardım sağladıklarını” söyledi.
Güney Kore ve Batı istihbarat ajanslarına göre, geçen yıl Moskova’nın Ukrayna’daki güçleriyle savaşmasına yardım etmek için 10.000’den fazla Kuzey Koreli asker Rusya’ya gönderilmişti.
Ukrayna, bölgede savaşan birkaç Kuzey Koreli askeri yakalayıp sorguladığını iddia ediyor.
Rusya’nın Kursk’u geri aldığını iddia etmesi, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin Vatikan’da Papa Francis’in cenaze törenininde ABD Başkanı Donald Trump ile “tam ve koşulsuz ateşkes” için yaptığı görüşme esnasında geldi.
Kremlin Cumartesi günü ayrıca Putin’in “herhangi bir ön koşul olmadan Ukrayna ile müzakereleri yeniden başlatmaya hazır” olduğunu söyledi.
Rus askerleri şu anda sınırda ve Moskova’nın son haftalarda saldırılar düzenlediği Ukrayna’nın Sumy bölgesine yönelik tehditleri artırmaya hazırlanıyor.
Putin önkoşulsuz olarak Ukrayna ile görüşmeye hazır olduklarını söyledi
Interfax haber ajansı, Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov’un açıklamasına dayanarak, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff ile yaptığı görüşmede, Rusya’nın Ukrayna ile ön koşul olmadan müzakerelere hazır olduğunu yinelediğini bildirdi.
Witkoff, Cuma günü Moskova’da Putin ile üç saat süren bir görüşme gerçekleştirerek ABD’nin Ukrayna’daki savaşı sona erdirme planını görüştü. Trump, tarafların pozisyonlarında belirgin farklılıklar olmasına rağmen “anlaşmaya çok yakın” olduklarını söyledi.
İran limanında meydana gelen büyük patlamada en az 500 kişi yaralandı
Yerel haber kaynaklarının aktardığına göre, İran’ın liman kenti Bender Abbas’ta Cumartesi günü meydana gelen büyük bir patlama ve yangın sonucu yüzlerce kişi yaralandı.
Patlama, Tahran’ın yaklaşık 1000 kilometre güneyindeki Şahid Recai limanında, Liman ve Denizcilik Örgütü’ne bağlı Sina konteyner deposunda meydana geldi.
Devlet televizyonunun haberine göre olayda en az 500 kişi yaralandı.
İnternette yayınlanan video görüntülerinde, patlama bölgesinden duman ve alevlerin yükseldiği, binaların ve araçların hasar gördüğü görülüyor.
Liman, ağırlıklı olarak konteyner trafiğini yönetiyor ve petrol tankları ile diğer petrokimya tesislerine ev sahipliği yapıyor.
Hürmüzgan eyaletinin kriz yönetimi şefi Mehrdad Hasanzade, patlamanın “liman sahasında depolanan birkaç konteynerin patlaması” sonucu meydana geldiğini söyledi.
İran Ulusal Petrol Rafinerisi ve Dağıtım Şirketi, “Patlamanın, bölgedeki bu şirkete ait rafineriler, yakıt depolama tankları veya petrol boru hatlarıyla hiçbir ilgisi yoktur” dedi.
Şirket, “Bender Abbas’taki tesislerdeki faaliyetlerin kesintisiz devam ettiğini” de ekledi.
İran gümrük idaresi, patlamanın muhtemel nedeninin tehlikeli maddeler ve kimyasallar olduğunu belirtti.
İran acil servisleri, yaralılardan 40’ının Şahid Muhammadi Hastanesine kaldırıldığını söyledi.
Olay yerine bir tıbbi tahliye helikopteri, onlarca ambulans sevk edildi.
