31 MART AZERBAYCANLILARIN SOYKIRIM GÜNÜ

31 Mart Azerbaycan Türklerinin ve tüm Türk Dünyasının unutmaması gereken bir gündür. Bu tarih 1918 yılında Ermenilerin Azerbaycan’da binlerce kardeşlerimizi acımasızca katlettiği insanlık dışı soykırımın sembolüdür.1917’de Çarlık Rusya’nın çöküşü ve Bolşeviklerin hâkimiyeti eline alması ile sonuçlanan ihtilal sonrası cephelerden dönen Çar ordusu askerleri Kafkasya’nın Bakü, Tiflis ve diğer büyük şehirlerinde toplanmıştır. O dönemde Tiflis kentinde 120 bin kişilik askeri karargâh mevcuttur. Bakü ise Kafkasya, İran ve Batı cephesinden dönen Rus askerleri ile dolup taşmaktadır. Askerleri cepheden çekerek çar karşıtı ihtilal hareketinde kullanmayı amaçlayan Bolşevikler, cephelerden dönen askerlere silah bırakmayı değil; onları Bolşevik karşıtı güçlere karşı savaşmayı önermekteydi. Bolşevikler, propaganda yolu ile bağımsızlık çabası gösteren ve cepheden dönen askerleri; özellikle Ermeni ve Ermeni kökenli olanları kışkırtarak silah ve güç kullanmaya teşvik ve tahrik etmiştir.Bu dönemde Azerbaycan’da çarlıktan boşalan yerel yönetimlere milli kadrolar hâkim olmuş; serbest seçim yolu ile seçilen halkın temsilcileri, diğer Kafkasya bölgelerinden seçilmiş vekillerle birlikte Tiflis kentinde Güney Kafkasya konfederasyonu kurup Kafkasya’nın istiklalini ilan etmek hazırlıkları ile uğraşırken, Bolşevikler bu olayı engellemenin çabası içerisine girmişlerdir. Diğer taraftan 31 Mart soykırım hazırlıklarını yapanlar, millî liderler Mehmet Emin Resulzade, Nesip Bey Yusufbeyli, Feth Ali Han Hoyski ve diğerlerinin Tiflis’te oluşunu da bir fırsat olarak değerlendirmişlerdir. Bakü’de söz sahibi olmak ve bölgeye gözdağı vermek gayesi içerisinde olan Bolşevikler bu emeline Ermeni-Azerbaycanlı husumetini kullanarak ulaşmayı amaçlamıştır. Lenin, tüm bu entrikaları yönetmek üzere Kafkasya Halk Komiserleri Şurasının Komiseri sıfatı ile Ermeni Stepan Şaumyanı Kafkasya’ya göndermiştir. Rusya’da çarlığın çöküşünden sonra hâkimiyeti ele geçiren Bolşevik Lenin hükümeti ve onun militanlarından Ermeni Stepan Şaumyan, Avakyan, Lalayef, Arakelyan ve diğerleri, Azerbaycan’daki istiklal hareketini boğmak için Bakü’de plan yapmışlardır.Ermenilerin teveccühünü kazanmak sureti ile Kafkasyalı milletler arasına nifak, nefret, kin ve kan sokmak için çaba harcayarak planlar yapan Bolşevik provakasyonun asıl hedefi Kafkasya’nın Sovyetleştirilmesiydi. Bu amaç doğrultusunda Ermeni-Azerbaycanlı husumetinden faydalanmaya çalışılmıştır. Azerbaycan’da yükselen milliyetçilik ve bağımsızlık hareketinden tedirgin olan Bolşevikler, çok fazla gayrı Türk-Müslüman nüfusun yaşadığı ve cephelerden dönen başıbozuk askerlerin de dolup taştığı Bakü’deki durumu çirkin emellerini gerçekleştirmek için fırsat bilmişlerdir.Rus ordusundaki Ermeni askerler ve Bakü’deki Ermeniler silahlandırılmış; Taşnak terör teşkilatının önderliğinde silah ve erzak aramak bahanesiyle ev ev dolaşarak Müslüman erkekler öldürmüş, kadınlar ve kız çocukları esir edilerek tecavüz edilmiş, hamile kadınlar ve yavru çocuklar süngülenmiştir.Azerbaycan Türkleri tarihi boyunca Ermenilerin bilinçli olarak uyguladığı soykırım ve tehcir politikalarının kurbanı olmuştur. “Büyük Ermenistan” hayaliyle harekete geçen Ermeni birlikleri, 31 Mart 1918 tarihinde, yaklaşık 50 bin masum Azerbaycan Türk’ünü, Müslüman insanları katletmiştir. Söz konusu harekât Bakü, Şamahı, Guba, Kürdemir, Salyan, Mughan ve Lenkeran bölgelerini de kapsayacak şekilde Ermeni ve Bolşevik çetelerinin işbirliği ile gerçekleştirilmiştir.Sadece bir gün içerisinde Bakü’de 12 bin Türk öldürülmüştür. Bazı dış kaynaklara göre bu sayı 25 bin civarındadır. Şamahı şehrinde öldürülen Türk sayısı 7 bindir. Azerbaycan’da Mart ayında devam eden katliam ve soykırımlar Eylül ayına kadar devam etmiş ve Nuri Paşa komutasındaki Kafkasya İslam Ordusu’nun duruma el koymasına kadar devam etmiştir. Bu katliamlar sırasında toplam 50 bin Azerbaycan Türkü öldürülmüştür. Kafkasya İslam Ordusu ise 1.100 asker ve 30 subay şehit vermiştir.Azerbaycan’ın millî lideri Haydar Aliyev’in 26 Mart 1998 tarihli yazısı ile Azerbaycan parlamentosu tarafından, Azerbaycan’da yaşanılan toplu katliamların anısına 31 Mart gününü “soykırım günü” olarak ilan edilmiştir.