Ayvalık Madra Jeopark Projesinin Amacı Nedir. ?
Bu proje aslında çevreci bir proje olmayıp, genel niteliğiyle
Midilli’ye bağlı olarak hâkimiyeti Midilli de olan bir hâkimiyet
bölgesi yaratmaktır. Projenin çıkış noktası Antik Çağdaki
Midilli Peraia sistemine dayalı bir hakimiyet yaratmaktır.
Çünkü bu noktada bir proje yapılacaksa bunun hakimiyet
merkezinin Midilli değil Adramytteion veya Kisthene merkezli
bir oluşum olması gerekir.
Midilli merkezli tez Yunanistan’ın maddi ve manevi ilgi
kaynağı olan Ayvalık ve Edremit Körfezi üzerinde bir Yunan
hâkimiyeti kurma ve ilerde bu bölgeleri ele geçirme amacı
taşımaktadır.
Buna karşın Antik Çağlarda halkı Yunanlı olmayan
ADramytteion ve Kisthene merkezli bir tez ise hâkimiyeti
Türkiye ‘de olan bir yönetim birimini tesis etmeye
yarayacaktır.
Arkeolojik buluntular ışığında Antik Midilli Şehrini merkez
kabul eden bir bölge oluşumu içinde iki veya üç peraia
yerleşimi dışında Edremit Körfezinde başka bir Midilli ile ilişkili
yerleşim bulunmamaktadır.
Midilli ile ilişkili Peraia yerleşimleri artık izi bile bulunmayan,
fakat yaptığımız yüzey araştırması ışığında son izlerini
gördüğümüz Korifantis ve Herakleaia dır.
Bu her iki yerleşme de sadece Ayvalık ilçe sınırları içinde
kalmaktadır.
Körfezin diğer kesimlerinde bulunan hiçbir yerleşme aslında
Midilli veya bir başka İon şehri ile ilişkili yerleşmeler olmayıp,
halkı bölge insanları olan bağımsız yerleşmelerdi.
Günümüzdeki Ayvalık yerleşmesinin yerinde 19. Yüzyıl
başlarına kadar kasaba düzeyinde bir yerleşme yoktur. Çünkü
bölgede su yoktur.
Bugünkü Ayvalık yerleşmesinin yerinde 17. Yüz yıl ikinci
yarısından itibaren tek tük çoban kulübeleri niteliğinde olan
barınaklar olduğu bilinmektedir.
Ayrıca bölgede bulunan yerleşmeler ve hatta Midilli de buluna
yerleşmelerde yaşayanlar aslında Yunanistan ana karasında
bulunan Dorlar veya Batı Anadolu da bulunan Ionlar ile
akraba olmayıp Yunanca nın farklı bir kolu olduğu idia edilen
Aeoller dir. Yani Aeoller aslında Yunan ana karasıyla değil
tamamen Anadolu ile ilişkili bir halktır. Konuştukları dil de
Aeol dilidir. Aslında hangi Yunan etnik kimliğine sahip
oldukları sorulduğu zaman Dor olmadıkları gerçeği hemen
kendisini göstermektedir.
Aeoller hiçbir zaman Dor ve Ion olmamış bağımsız bir kimliğe
sahip olmuşlardır. BU husus hemen hangi Yunanlılar
sorusunu akla getirmektedir. Çünkü günümüzdeki Yunanlı
kimliği yapay bir olgudur. Antik Çağlarda bir ulus olmaktan
çok farklı şehir devletleri halinde örgütlenmiş bir kültürler
oluşumunun kendi kimliklerini göstermeyen bölgelere hakim
olma çabası tamamen bir çarpıtmadır.
Midilli merkezli bir jeoparkın ana amacı daha önce Ayvalık
yerleşmesinin kuruluşu ile benzer bir işgal planının gizli bir
arayışıdır. Çünkü ne Körfez Bölgesi’nin ne de Türkiye
Cumhuriyeti’nin böyle bir merkezi Midilli olan projeye ihtiyacı
olmayıp, bu örtülü işgal projesine karşı çıkmak gerekmektedir.
Aslında Ayvalık da Kuzey Batı Anadolu merkezli bir Yunan
eyaleti yaratmak amacıyla yaratılmış bir İngiliz projesidir.
Halkı bu bölgenin ve hatta Anadolu’nun yerlisi değildir.
Tamamen toplama bir oluşum göstermektedir.
Ayvalık’ta yaşadığı bilinen insanların hemen tamamı da
aslında Rum veya Grek diyebileceğimiz kişiler olmayıp aslında
Ortodoks Arnavutlar olan Arvanitler’dir.
Aslında idaresi zor olan bu insanlar İngilizler ve İngiliz
güdümündeki bir Yunanistan yönetimi için sorun oluşturacağı
için çeşitli yerlerden toplanarak 18. Yüz yılın hemen son
yıllarında bu günkü Ayvalık yerleşmesinin bulunduğu yere
getirilmişlerdir.
Bu yeni getirilen Ortodoksların büyük bir çoğunluğunun
geldiği yer de aslında Venedikliler ve Osmanlılar arasında
gidip gelen Adriyatik’teki Ionia Adalarıdır. Bu göçün
başlatıldığı tarihlerde bu adalar İngilizler ’in eline geçmiştir.
BU adaları ele geçiren İngilizler hem Arvanitler den kurtulmuş
hem de bunları Batı Anadolu’ya yerleştirerek Osmanlılar için
bir çıbanbaşı oluşturmuşlardır.
Ayvalık tamamen ilerde kurulacak olan yeni Yunanistan
topraklarının başkenti olarak kurulmuş ve bu nedenle de
halen de Yunan Megalo İdeası için ele geçirilmesi zorunlu bir
manevi başkent oluşturmuştur.
Maddi veya manevi açıdan idare edilecek olan bu topraklar
Yunanistan’ın Kuzey Ege hâkimiyeti projesi için önemli bir çıkış
noktası teşkil etmektedir.
Sadece askeri olarak değil manevi açıdan da denetim altına
alınan bölge Yunan Megalo Ideası için önemli harekat imkanı
sağlayacaktır. Kültürel olarak denetim altına alınan bölge
askeri denetimin öncüsüdür.